გოგრა

გოგრა (Cucurbita), ერთწლოვანი და მრავალწლოვანი მხოხავი მცენარის გვარია.ქმნის გოგრისებრთა ოჯახს. ამ ოჯახის წარმომადგენლებს აქვთ მიწაზე განთხმული ღერო, რომელიც ხშირად ხეებსა და სხვა საყრდენზე ადის. ოფიცინალური სახეობებია ხოკერა გოგრა - Cucurbita pepo L., მსხვილი გოგრა - Cucuurbita maxima Duch., თუმცა თაფლა გოგრაც გამოიყენება.ერთწლოვანი, ერთსახლიანი მცენარეებია. შედის გოგრისებრთა ოჯახში.აქვს დატოტვილი და მიწაზე გართხმული ან საყრდენზე ასული ბუსუსიანი ღერო, სიგრძე ზოგჯერ 10-15 მეტრს აღწევს. გრძელყუნწიანი, ხუთნაკვეთიანი, ბუსუსიანი ფართო ფოთოლი. დიდი ყვითელი, ზარისებური ყვავილი. ფოთლების იღლიებში განვითარებულია გრძელი, სპირალური პწკალები, რომლითაც მცენარე საყრდენზე მიცოცავს.. ისხამს საკმაოდ დიდ სხვადასხვა ფორმისა და შეფერილობის ნაყოფს.თესლები მსხვილი და ბრტყელია, გლუვი, თეთრი ფერის.. ნაყოფი მწიფდება სექტემბერ-ოქტომბერში.აქვს მაგარი პერიკარპიუმი. რბილობი წვნიანია, ხორცოვანი, ყვითელი, ბოჭკოვანი.. სითბოსა და სინათლის მოყვარულიკულტურაა. ზოგიერთი ჯიში იტანს გვალვას. გოგრის სამშობლოა ამერიკა. მისი 13 სახეობიდან ფართოდაა კულტივირებული ერთწლოვა ... კითხვის გაგრძელება »

საზამთრო

საზამთრო (Citrullus) ერთ- ან მრავალწლოვანი მცენარის გვარი გოგროვანთა ოჯახისა. ამ სითბოსმოყვარული მცენარის სამშობლო სამხრეთ ამერიკაა. ნაყოფი გოგრულაა, სფეროსებრი, ოვალური ან ცილინდრული; შეფერილობა - თეთრიდან მუქ მწვანამდე. კანი შეიძლება მოხატული იყოს ბადისებრი ვარაყით ან ზოლებით, ლაქებით და სხვა. რბილობი ვარდისფერი, წითელი, ჟოლოსფერი, იშვიათად თეთრი ან ყვითელია. ცნობილია საზამთღოს 3 სახეობა: ველური (Citrullus colocynthis), სასუფრე (Citrullus vulgarus) და საკვები (Citrullus colocynthoides). საზამთრო სითბოს მოყვარუყლია,ნიადაგის მიმართ ნაკლებმომთხოვნი. სამშობლოა სამხრეთ აფრიკა. ფართოდაა გავრცელებული სასუფრე საზამთრო, რომელიც იწონის 0,6-16 კგ-მდე, შეიცავს 11%-მდე შაქარს, ვიტამინებს და სხვა. იყენებენ ნედლად დამწნილებულს (პატარებს). ამზადებენ თაფლს, ცუკატს და სხვა. საშუალო მოსავლიანობა 150-200 ც/ჰა, საკვები საზამთროსი - 250-300ც/ჰა. ცხოველი ჭამს ნედლად და დასილოსებულს. სასუფრე საზამთროს გავრცელებული ჯიშებია „პობედიტელ-395", „სტოქსა-647-/649" და სხვა. საკვები საზამთროსი - „დისხიმი", „ბროდსკი 37-42" და სხვა. საქართველოში გავრცელებული ადგილობრივი ჯიშები: ”მუხრანის”, ... კითხვის გაგრძელება »

ნესვი

ნესვი, ერთწლოვანი ბალახოვანი მცენარის Cucumis-ის გვარი გოგრისებრთა ... კითხვის გაგრძელება »

კარტოფილი

კარტოფილი (გერმ. Kartoffel), მრავალწლოვანი გორგლიანი სახეობები Solanum-ის გვარის (Tuberarium- ... კითხვის გაგრძელება »

ჟოლო (მალინა)

ვარდისებრთა ოჯახის წარმომადგენელია. ნაყოფი შეიცავს 10 პ ... კითხვის გაგრძელება »

ქაცვი

ქაცვი გავრცელებულია როგორც დასავლეთ, ასევე აღმოსავლეთ საქართველოში ზღვის დონიდან 2500 მ სიმაღლემდე. გვხვდება მდინარის ნაპირებზე, მთის ფერდობებზე ერთნაირად კარგად იტანს როგორც ზაფხულის სიცხეს, ასევე ზამთრის ყინვასაც. ამზადებენ ქაცვის მწიფე ნაყოფს. ნაყოფის შეგროვებას აწარმოებენ ხელით, ჩამობერტყვით,ტოტების დამტვრევით (რაც ცხადია აჩანაგებს ქაცვის ბუჩქებს) ან სპეციალური, მოღუნულბოლოებიანი მავთულის პინცეტის საშუალებით და ათავსებენ სპეციალურ ტარაში. ახლადშეგროვილ ნაყოფს ინახავენ არაუმეტეს 3 დღისა გრილ, ბნელ ადგილას, ხოლო გაყინულს – ექვსი თვის განმავლობაში. ქაცვის ნაყოფი მდიდარია პოლივიტამინებით, დიდი რაოდენობითაა მასში შაქარი (თითქმის 4%), ორგანული მჟავები (2,6%), ვიტამინები B1, B2, C, A, E, P, კაროტინი, თიამინი, რიბოფლავინი, ასევე მდიდარია ვიტამინებით ქაცვის თესლიც. ქაცვის ქერქში ნაპოვნია სეროტონინი, რომელზედაც წარმოებს ცდები, როგორც სიმსივნის საწინააღმდეგო საშუალებაზე. ხალხურ მედიცინაში ქაცვი გამოიყენება სხვადასხვა დაავადებების სამკურნალოდ. ნაყოფს ნახარშის სახით იყენებდნენ კუჭის დაავადების დროს, ტოტებისა და ფოთლების ნახარშს – კუჭის აშ ... კითხვის გაგრძელება »

ასკილი

ასკილის ნაყოფი წარმოადგენს ვიტამინების ბუნებრივ კონცენტრატს. რბილობი ... კითხვის გაგრძელება »

მაყვალი

მაყვალი ბუჩქოვანი (ან ნახევარბუჩქოვანი) მცენარეა ვარდისებრთა ოჯახიდან, ... კითხვის გაგრძელება »

არაქისი ანუ (მიწის თხილი)

არაქისი ანუ მიწის თხილი (Arachis hypogaea) პარკოსანთა ... კითხვის გაგრძელება »

ყურძენი

დღევანდელ მსოფლიოში ბევრი ფიქრობს, რომ ყურძნის და ღვინის ... კითხვის გაგრძელება »

ანანასი

ტროპიკული ხილის მეფე, ასე უწოდებენ ანანასს და არც ... კითხვის გაგრძელება »

ქლიავი

ქლიავის შემადგენლობა: წყალი-82%, შაქარი-3,5%, ნახშირწყლები--4,5%, მჟავები-1,5%, აზოტური ... კითხვის გაგრძელება »

მსხალი

მსხლის შემადგენლობა:წყალი 76-83%, შაქარი 6-13%, აზოტური ნივთიერებანი 0,30%, თავისუფალი( ... კითხვის გაგრძელება »

ატამი

ატმის შემადგენლობა:წყალი-8%. შაქარი-4,5%, ნახშირწყლები-7%, მჟავეები-1%, აზოტური ... კითხვის გაგრძელება »

ვაშლი

ვაშლი (Malus), ხე და ბუჩქოვან მცენარეთა გვარი ვარდისებრთა (Rasaceae) ... კითხვის გაგრძელება »

ალუბალი

ალუბალი (Cerasus), მერქნიანი მცენარის გვარი ვარდისებრთა ოჯახისა. ალუბლის ... კითხვის გაგრძელება »

ბალი

ბალი (Cerasus avium), ალუბლის გვარის ხეხილოვანი მცენარე ვარდისებრთა ოჯახისა. ... კითხვის გაგრძელება »

კომში (ბია)

ჩვეულებრივი კომში (Cydonia oblonGa). მრავალწლოვანი მცენარის გვარი ... კითხვის გაგრძელება »

თუთა

თუთა, თუთის ხე, ბჟოლა (Morus), ფოთოლმცვივანი ხეებისა და იშვიათად ... კითხვის გაგრძელება »

ლეღვი

ლეღვი (Ficus carica), სუბტროპიკული მცენარე თუთისებრთა ოჯახის ფიკუსის გვარისა. ... კითხვის გაგრძელება »

ბროწეული

ბროწეული - Punica Granatum ბროწეულისებრთა ოჯახში შედის. საკმაოდ ტანმაღალი (1-5 მ) ... კითხვის გაგრძელება »

მარწყვი

მარწყვი (Fragaria), მცენარეთა გვარი ვარდისებრთა ოჯახისა. მრავალწლოვანი ბალახია. ... კითხვის გაგრძელება »

თხილი

თხილი (Corylus), ფოთოლმცვივანი ბუჩქების, იშვიათად ხეების გვარი თხილისებრთა ... კითხვის გაგრძელება »

კაკალი

კაკალი, ნიგვზის ხე (ლათ. Juglans regia), ფოთოლმცვივანი ხე კაკლისებრთა ... კითხვის გაგრძელება »

ნუში

ნუში (ლათ. Prunus dulcis, უწინ — Prunus amygdalus ან Amygdalus communis) მცენარეთა გვარი ვარდისებრთა ... კითხვის გაგრძელება »

ალუჩა

ალუჩა (Prunus Vachuschtii), მრავალწლოვანი ხეხილოვანი მცენარე ტყემლოვანთა ქვეოჯახისა. უეკლოა, 10-13 ... კითხვის გაგრძელება »

გარგარი

გარგარი ან ჭერამი (Armeniaca), ხეხილოვანი ხეებისა და ბუჩქების გვა ... კითხვის გაგრძელება »

ხურმა (კარალიოკი)

საქართველოში ძირითადად გავრცელებულია სუბტროპიკული (იაპონური) ... კითხვის გაგრძელება »

მანდარინი

მანდარინი, მარადმწვანე სუბტროპიკული ხეხილოვანი მცენარე Citrus-ის გვარის ... კითხვის გაგრძელება »

ლიმონი

ლიმონი (Citrus limon), მრავალწლოვანი მარადმწვანე სუბტროპიკული მცენარე ციტრუსოვანთა გვარის ... კითხვის გაგრძელება »

ფორთოხალი

ეკუთვნის მარადმწვანე ყეგანისებრთა ოჯახს. ნაყოფის რბილობი წვნიანია, ტკბილი ან მომჟავო-მოტკბო. საქართველოში ხარობს ფორთოხლის რამდენიმე ჯიში: ” ... კითხვის გაგრძელება »

გრეიფრუტი

ქართულ ციტრუსებში გრეიფრუტს მოკრძალებული ადგილი უკავია ფორთოხლის, ... კითხვის გაგრძელება »

ბანანი

ბანანი (Musa), მრავალწლოვან მცენარეთა გვარი ბანანისებრთა ოჯახისა. მაღალი, ... კითხვის გაგრძელება »

მანგო

მანგო, მანგოს ხე (Mangifera), მარადმწვანე ხეების გვარი თუთუბოსებრთა ... კითხვის გაგრძელება »

კივი

კივის ისტორია სამხ. ჩინეთში ჩენგ კიანგის მინდორზე დაიწყო. ჩინეთის მეფეებისთვისაც დელიკატესი იყო, აფასებდნენ, როგორც უცხო ხილს, საპატიო სტუმრებსაც მიართმევდნენ ხოლმე. 1847 წელს ბრიტანელებმა თესლი სამშობლოში ჩამოიტანეს, მაგრამ კივის სიცივის ეშინია და ბრიტანეთში ვერ გაიხარა. 1904 წელს ამერიკელებმა წამოიღეს. დღეს კივი მთელ მსოფლიოში მოჰყავთ. კივის ჩინურ ხურტკმელს, ცხვრის, მაიმუნისა და ვაშლის ატამსაც უწოდებენ. მისი ნამდვილი სახელი კი იანგტაო ანუ ჩინური აქტინიდიაა. ჩინეთის მმართველებს საუკუნეების განმავლობაში ზურმუხტისფერი ჩინეთის რბილობითა და უჩვეულო გემოთი ხიბლავდა. ერთ დროს მხოლოდ წარჩინებულთა სუფრას ამშვენებდა. ისეთ ბაღებში კრეფდნენ, რომლებშიც მხოლოდ იშვიათი მცენარეები იზრდებოდა. დღეს კი ყველას უყვარს და ხელმისაწვდომიცაა.

რა სიმდიდრეს ფლობს კივი

ამ პატარა ხილს სეუზლია ჩ ვიტამინზე 24-საათიანი მოთხოვნილება დააკმაყოფილოს. იმდენივე ჩ ვიტამინს შეიცავს, რამდენსაც ორი ფორთოხალი და იმდენივე უჯრედისს, რამდენსაც ნახევარი გრიფრუტი; ბანანზე მეტ კალიუმს, ვიტამინ E-ს და მაგნიუმს. იმდენად ბევრ კალიუმს შეიცავს, რომ მაღალი წნევის დროს შეუცვლელია. გაციების პირველი ... კითხვის გაგრძელება »

დაფნა

დაფნა (Laurus), მცენარეთა გვარი დაფნისებრთა ოჯახისა. მარადმწვანე ხეშეშ- ... კითხვის გაგრძელება »

ქოქოსი

ქოქოსი საქართველოში, მრავალფეროვანი ხილით მდიდარ და გამორჩეულ ქვეყანაშიც კი, მეტისმეტად პოპულარული გახდა. მსოფლიოს ბევრ ქვეყანაში ის თავდაპირ ... კითხვის გაგრძელება »

ტყის მარწყვი

ტყის მარწყვი მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარეა. ნაყოფი ... კითხვის გაგრძელება »

ფორთოხლის წვენი ხელს უშლის ცხიმიანი და ... კითხვის გაგრძელება »

ჯავზი (მუსკატის კაკალი)

ჯავზი - Myristica fragrans Houtt. იგივე მუსკატის კაკალი, მარადმწვანე ხეა. სიმაღლით 20 მეტრს ... კითხვის გაგრძელება »

ფეიხოა

ბაღის მაიორანი

ბაღის მაიორანი გამოიყენება სამკურნალო მცენარის და ... კითხვის გაგრძელება »

შავი მოცხარი

შავი მოცხარი, ხუნწი - Ribes nigrum L. მიეკუთვნება saxifragaceae-ს ოჯახს. იგი უეკლო ბუჩქოვანი მცენარეა. მოცხარის ღეროს სიმაღლე 1-1,5 მ-ია, იშვათად 2 მ-მდეა. ღერო სწორმდგომია, დატოტიანებული ნორჩი ყლორტები მომწვანო ფერისაა. ღეროს ქვედა ტოტები ზოგჯერ მიწაზეა გართხმული. ღერო მუქი-მურა ან წითელ-დარიჩინისფერია, ახალგაზრდა ტოტების ქერქი მოყვითალო-რუხია. ფოთლები მორიგეობითია, ყუნწიანი, მათი სიგრძე 10 სმ-მდეა, ფოთოლი ხუთნაწილიანია, ფუძესთან ოდნავ გულისებური, ზემოდან შიშველია, ქვემოდან ძარღვებთან შებუსულია და მოფენილია ოქროსფერი ჯირკვლოვანი წერტილებით. ფოთლის ფირფიტა ფართო სამკუთხაა, შუა ნაწილში მსხვილია. ფოთლის კიდე ხერხისებრი ან მსხვილკბილებიანია. ყვავილედი შედგება 5-12 ყვავილისაგან და წარმოადგენს მტევანს. მტევნის სიგრძე 5-8 სმ-ია. ყვავილის ყუნწი 3-8 მმ-ია. წვრილი ყვავილედი ლანცეტისებურია. ყვავილების დიამეტრი 5-9მმ-ია, შებუსულია, ჯირკვლოვანი წინწკლებითაა ... კითხვის გაგრძელება »

ზეთისხილი

ზეთისხილი (Olea), ხეხილოვან მცენარეთა გვარია. მიეკუთვნება   ზეთისხილისებრთა ოჯახს. გვარში 60 - მდე სახეობა შედის. სახეობა   Olea Europea L  - ზეთისხილი ევროპული, ... კითხვის გაგრძელება »

ყვავილოვანი კომბოსტო

ყვავილოვანი კომბოსტოს სამშობლოდ კვიპროსს მიიჩნევენ, ამიტომ მას თავდაპირველად კვიპროსულ კომბოსტოს უწოდებდნენ. ზოგიერთი მის სამშობლოდ ჩინეთს მიიჩნევს, ზოგის აზრით კი მის კულტივირებას კაცობრიობა არაბებს უნდა უმადლოდეს. ასეა თუ ისე, ფაქტია, რომ ამ ბოსტნეულს 2500 წელიწადზე მეტია იცნობენ. ის ჯერ კიდევ ძველ ეგვიპტესა და ირანში მოჰყავდათ. ესპანეთში - მე-12, იტალიაში კი მე-14 საუკუნეში შეიტანეს, ხოლო მე-16 საუკუნეში მთელ ევროპაში გავრცელდა. ოდესღაც მარკ ტვენმა ხუმრობით ასეთი რამ თქვა: "ყვავილოვანი კომბოსტო სხვა არა არის რა, თუ არა კომბოსტო უმაღლესი განათლებით". მიუხედავად იმისა, რომ თეთრთავა კომბოსტო ბევრად უფრო პოპულარულია, საკვებ ნივთიერებათა შემცველობითა და შეთვისებადობით ყვავილოვანს მაინც ვერ შეედრება. ყვავილოვანში უფრო ნაკლები უჯრედისია, თუმცა ეს ოდენობაც კი შესანიშნავად აუმჯობესებს ნაწლავების მოტორულ ფუნქციას, ხელს უწყობს ორგანიზმიდან "ცუდი ... კითხვის გაგრძელება »

შტოში

შტოში საოცარი კენკრაა. ანტიოქსიდანტების შემცველობით ის ყველა სხვა კენკრას აღემატება. ასევე ბევრია მასში ჩ ვიტამინი. შტოშს მთელი წლის განმავლობაში მიირთმევენ: ის სასარგებლო თვისებებს თოვლის ქვეშაც კი ინარჩუნებს, აი, მაღალ ტემპერატურას კი უფრთხის. შტოშის უნიკალური თვისება, შეაჩეროს ორგანიზმის დაბერების პროცესი, სულ ახლახან გახდა ცნობილი. ტრადიციულად მას თავის ტკივილის, მაღალი სიცხის, სურავანდის საწინააღმდეგო საშუალებად იყე-ნებენ. გარდა ამისა, ის არაჩვეულებრივი საშუალებაა ავიტამინოზის საპროფილაქტიკოდ. შტოში უხვად შეიცავს პექტინს, B ჯგუფის ვიტამინებს (ისინი განამტკიცებენ ნერვულ სისტემას და დიდხანს უნარჩუ-ნებენ სილამაზეს თმასა და კანს), სასარგებლო მიკროელემენტებს: კალიუმს, იოდს, მაგნიუმს. ფლავო-ნოიდებისა და PP ვიტამინის მაღალი შემცველობა ხელს უწყობს ასკორბინის მჟავას სრულ ათვისებას. გაითვალისწინეთ: C ვიტამინი დუღილისას იშლება, ამიტომ შტოში არ უნდა მოხარშოთ. ის უნდა გამოწუროთ, კანი შაქართან ერთად წამოადუღოთ და როცა შეგრილდება, ჩაამატოთ მასში შტოშის ცოცხალი წვენი.

გაციებისას

შტოშის წვენი კარგია გაციების საპროფილაქტიკოდ და სამკურნალოდ. მას აქვს სიცხის დ ... კითხვის გაგრძელება »

ძმერხლი

ძმერხლი   Ruscus hypophyllum L. მიეკუთვნება შროშანასებრთა ოჯახს.ამავე, შროსანასებრთა ოჯახს ... კითხვის გაგრძელება »

კუნელი

კუნელი (Crataegus), ეკლიანი ხეებისა და ბუჩქების გვარი ვარდისებრთა ... კითხვის გაგრძელება »

ევკალიპტი

ევკალიპტი სწრაფად მზარდი მარადმწვანე მცენარეა. მისი სიმაღლე საშუალოდ 50-70 მ-ია (მსოფლიოში უდიდესი ევკალიპტის სიმაღლე 155 მ-ს აღწევს). ამ ხის სამშობლო კუნძული ტასმანიაა, თუმცა ის არაერთი ქვეყნის ნოტიო სუბტროპიკულ ზონაშია კულტივირებული. დიდი ფართობი უკავია მას კავკასიაშიც - შავი ზღვის მიმდებარე ტერიტორიებზე, აჭარასა და აფხაზეთში. ავსტრალიაში ევკალიპტს "ტყეთა ალმასს", "სიცოცხლისა და სასწაულთა ხეს" უწოდებენ. მცენარე მძლავრი ფესვთა სისტემითა და მტკიცე მერქნით გამოირჩევა. მცენარის ღეროსა და ტოტების მერქანი გლუვია, მოთეთრო-მორუხო ფერის, გარეთა შრე ადვილად იქერცლება. ახალგაზრდა და ასაკოვანი მცენარის ფოთლები არა მხოლოდ ფერით, არამედ ფორმითა და სისქითაც განსხვავდება. ევკალიპტი სიცოცხლის მესამე წლიდან შემოდგომობით ყვავილობს. ეთერზეთის დიდი რაოდენობით შემცველობის გამო მისი ფოთლები განსაკუთრებული სურნელით გამოირჩევა. სამედიცინო პრაქტიკაში სწორედ ფოთლები გამოიყენება, რომელთაგანაც ეთეროვან ზეთს იღებენ. ფოთლებს წლის თბილი სეზონის ნებისმიერ პერიოდში კრეფენ, თუმცა საუკეთესო ხარისხისა შემოდგომაზე მოკრეფი-ლია. ფოთლებს აშრობენ ჰაერზე, არა უმეტეს 13%-იანი ტენიანობის პირობებში ... კითხვის გაგრძელება »

მოცვი

მოცვი – დატოტვილი ბუჩქია მოცვისებრთა ოჯახიდან, სიმაღლით 50 სმ-მდე. მიწისქვეშა ყლორტები ნიადაგში იზრდება სხვადასხვა მიმართულუბით სიგრძის 1-2 მ-დე, რომლებიდანაც ვითარდება სხვადასხვა ასაკის ბუჩქები. მოცვის ყლორტები მწვანეა, სწორმდგომი, ცილინდური ან წიბოებიანი. ფოთლები თხელი აქვს, ღია მწვანე, მოგრძო, სიგრძით 1-1,5 სმ, სიგანით – 0,5-1,5 სმ, პრიალა, წვრილხერხისებრი კიდეებით. ზამთრობით ფოთოლი ცვივა. ყვავილები ღია-ვარდისფერია, მომწვანო-ნარინჯისფერ ან ნაზი იასამნისფერი ელფერით, სიგრძით 0,4-0,6 მმ, დახრილი, თითო-თითო ან ორ-ორი ყვავილის მოკლე ყუნწით. გვირგვინი ქვევრისებრი ან ნახევრადსფერულია. ნაყოფი სფეროსებრი შავი კენკრაა, 6-10 მმ დიამეტრით, სასიამოვნო მოტკბო-მომჟავო გემოთი, დაფარულია ცვლისებრი ნაფიფქით, 1 მმ-მდე სიდიდის კვერცხისებრი თესლები აქვს. ყვავილობს მოცვი მაის-ივნისში, ნაყოფი მწიფდება ივლის-აგვისტოში. გავრცელებულია საქართველოს მაღალმთიანეთში, ზოგჯერ ალპურ ზონამდეც. ამზადებენ მოცვის როგორც მწიფე ნაყოფს, ასევე ფოთლებსაც. მოცვის კენკრას გასაშრობად ყრიან ცხრილებზე 2-3 სმ სისქეზე, ან აშრობენ საშრობებში 35-40 გრადუსზე 2-3 სთ-ის განმავლობაში, შემდეგ კი ტემპერატურას უმ ... კითხვის გაგრძელება »

პოლ-პალა

პოლ-პალას ხალხურ მედიცინაში "ბუნებრივ ქირურგს" უწოდებენ. ეს ბალახეული მცენარე უნიკალური სამკურნალო თვისებებით გამოირჩევა. მისი ლათინური სახელწოდებაა Aerva Lanata. პოლ-პალა ტროპიკული სარტყლის რამდენიმე ქვეყანაში მოჰყავთ, თუმცა შედგენილობითა და, შესაბამისად, სამკურნალო თვისებებით გამოირჩევა შრი-ლანკაზე, კერძოდ, ცეილონის კუნძულზე მოყვანილი მცენარე, რომელსაც ფარმაცევტული ფირმები ისტორიული წესით აგროვებენ და საგანგებოდ ამუშავებენ. პოლ-პალაზე დღეს მთელ მსოფლიოში დიდი მოთხოვნაა. იყიდება საშუალო ზომის ნაფქვავი, რომელშიც შედის როგორც ფოთოლი, ასევე ღერო, ფესვი და კალათა. აფთიაქში პოლ-პალას შეძენისას აუცილებლად უნდა მიაქციოთ ყურადღება გამოშვების თარიღს, ვადას, მწარმოებელ ქვეყანას და ხარისხის სერტიფიკატს.

სამკურნალო თვისებები

პოლ-პალას ნახარში ძლიერი შარდმდენი საშუალებაა. ის კენჭების დაშლასა და ორგანიზმიდან გამოდევნას განაპირობებს. ამ მცენარის წყ ... კითხვის გაგრძელება »

შინდი

შინდისებრთა ოჯახის წარმომადგენელია. შინდი ბუჩქია, მაგრამ ზოგან 8 მეტრამდე სიმაღლის ხედაც იზრდება, ნაცრისფერ-მომწვანო ტოტებით, რომლებზედაც ერთიმეორის პირისპირ განლაგებულია ელიფსური, კვერცხისებრი ან ლანცეტა კიდემთლიანი ფოთლები, რომელთაც 3-5 გვერდითა რკალისებრი ძარღვი აქვთ, თანაფოთლები მას არ გააჩნია. ფოთლის სიგრძე 10 სმ-მდე აღწევს. ყვავილედის ძირში გარშემო განლაგებულია 4 სიფრიფანა ფოთოლაკიანი საბურველი. ყვითელი ყვავილები ბუჩქის შეფოთვლამდე იშლება. ნაყოფი კურკიანია, წითელი, დასაწყისში მწკლარტე, შემდგომ კი მომჟავო-ტკბილი. ყვავის ადრე გაზაფხულზე, უფრო ხშირად მარტში, მთაში კი აპრილში. ნაყოფი აგვისტო-სექტემბერში მწიფდება. მრავლდება თესლით და ვეგეტაციურადაც. ცოცხლობს 250 წლამდე. შინდი გაცილებით დიდი რაოდენობით გვხვდება ბარში, მაგრამ არც თუ იშვიათად გვხვდება იგი მთაშიც 1500 მეტრამდე სიმაღლეზე ზღვის დონიდან. შინდის ნაყოფი 10 პროცენტ შაქარს, 2-3,5 პროცენტ ორგანულ მჟავებს და 55 მგ პროცენტ ვიტამინ C-ს შეიცავს. გამოიყენება მურაბისა და კომპოტის, ხილფაფის და მარმელადის, გამაგრილებელი სასმელებისა და ლიქიორის დასამზადებლად. ნედლ და ხმელ ნაყოფებს იყენებენ როგორც საწებ-სანელებელ ... კითხვის გაგრძელება »

გვირილა

გვირილა ყვავილთა სამეფოს კონკიაა - გარეგნულად მოკრძალებული, მაგრამ ძალიან სასარგებლო, რაც მას დიდ უპირატესობას ანიჭებს ფლორის სხვა, უფრო მნიშვნელოვან და ლამაზ წარმომადგენლებთან შედარებით. იშვიათია ადამიანი, ვისაც ეს საოცარი მცენარე არ გამოუყენებია. მისი ნაყენი უებარი სავლებია ყელის, კბილის, ღრძილების ტკივილის დროს. პატარებს მისი ნახარში მუცლის ტკივილს უამებს. ეს მცენარე შედის მრავალი იმ მედიკამენტის შემადგენლობაში, რომლებსაც სტომატიტის, გინგივიტის, კოლიკის საწინააღმდეგოდ იყენებენ. ლათინური სახელი მატრიხ გვირილას იმის გამო ეწოდა, რომ უამრავ ქალურ პრობლემას შველოდა. ავიცენა გვირილას დაუძლურების დროს უცვლელ საშუალებად მიიჩნევდა. გვირილას თანაბარი სიხშირით იყენებენ როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზრდილებისთვის. ეს ძალიან მსუბუქი მცენარეული საშუალებაა, რომლის წინაშე უკან იხევს მრავალი სნეულება, მათ შორის - სასუნთქ ორგანოთა ქრონიკული დაავადებები, დიათეზი, დერმატიტი, ეგზემა, მენსტრუალური ციკლის დარღვევა, საშვილოსნოდან სისხლდენა. გვირილა ერთ-ერთია იმ მცირერიცხოვან სამკურნალო მცენარეთაგან, რომელთა მიღებაც რეკომენდებულია კუჭის მაღალი მჟავიანობის დროს. გვირილის ნაყენი ამც ... კითხვის გაგრძელება »

აბზინდა

აბზინდა ყვავილობს ივნის-აგვისტოში, თესლი კი სექტემბერ-ოქტომბერში< ... კითხვის გაგრძელება »

ფარსმანდუკი

ფარსმანდუკი მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარეა მხოხავი ფესურით, რომლიდანაც ... კითხვის გაგრძელება »

ცხენისწაბლა

ცხენისწაბლა – Aesculus Hippocastanum L., ცხენისწაბლასებრთა – Hippocastanaceae ოჯახს მიეკუთვენება. 30 მ-მდე სიმაღლის, განიერი, ფართო, ხშირტოტებიანი ვარჯით. ხეა, ხშირი ვარჯითა და მუქი ნაცრისფერი ქერქით. ახალგაზრდა ტოტები მოყვითალო-ყავისფერია. ფოთლები შიშველია, 25 სმ დიამეტრის, 2-7 თათისებრ-რთული, გრძელყუნწიანი. ფრთართულ ფოთოლში 5-7, მჯდომარე, უკუკვერცხისებრი ფორმის, წამახვილებული, ფუძესთან სოლისებრ-შევიწროებული, კიდეებზე ხერხკბილა ფოთოლაკია. ზედა მხრიდან მუქი მწვანეა, ნაოჭებიანი, ქვედა მხრიდან უფრო ღია ფერისაა. ახალგაზრდა ფოთლები ძარღვების გასწვრივ ჟღალი ფერის ბეწვებითაა. ყვავილები საგველა პირამიდულ ყვავილედშია შეკრებილი, ყვავილები სიგრძით 20-30 სმ აღწევს, ფურცელგანცალკევებულია, ზიგომორფული, სწორმდგომი, ზარისებრი ჯამით. ფერად თეთრია, წითელი ლაქებით. ნაყოფი 3-საგდულიანი პრიალა კოლოფია, მწვანე, სფეროსებრი 6 სმ-მდე დიამეტრის, 1 ყავისფერი თესლით. ყვავილობს აპრილ-ივნისში, ნაყოფი მწიფდება სექტემბერ-ოქტომბერში. ცხენისწაბლას სამშობლოა ბალკანეთის ნახევარკუნძული.დეკორატიული მიზნით კულტივირებულია ევროპასა და შუა აზიაში. საქართველოში ბუნებრივად არ იზრდება, მაგრამ, ფა ... კითხვის გაგრძელება »

ალოე

ალოე მიეკუთვნება Liliaceae -ის, ასფოდელოსებრთა ოჯახს. იგი სუკულენტური* მცენარეა. თავის სამშობლოში - აფრიკაში იგი 4მ სიმაღლემდე იზრდება, ფოთლების სიგრძე კი 65 სმ-მდეა და ძირითადად ღეროს წვეროზეა. ფორმით წამახვილებული, ხორცოვანი, ხშირად ცვილისებრი ნაფიფქით დაფარული. ალოე საქართველოში ველურად არ გვხვდება. ჩვენში ხშირად გვხვდება როგორც ოთახის კულტურა. დასავლეთ საქართველოში არსებობდა მეურნეობები ..კულტივირებული ალოე გაცილებით დაბალია. მისი ფოთლები მოგრძო მახვილისებურია, ეკლიანი კიდეებით. საყვავილე მტევანი მაღლა წითელი ან ყვითელი ყვავილებიანი დაბოლოებით. ყვავილები მარტივი გვირგვინიანია. საყვავილე ღერო ცენტრალური, გრძელი, მთავრდება წითელი, ყვითელი ან თეთრი ფერის კენწერული მრავალყვავილიანი მტევნით. ყვავილები ლამაზია, აქვს მარტივი გვირგვინისებრი ყვავილსაფარი. ნაყოფი 3-წიბოიანი ცილინდრული ფორმის კოლოფია. სულხან-საბა ალოეს საბრს და აზუას უწოდებდა.საბრს ზოგი ავტორი ალოეს სინონიმად იყენებს, ზოგი ამ ტერმინით უშუალოდ ,,ხისმაგვარ ალოეს" აღნიშნავს, ზოგი კი - ,,საბრი" ალოეს წვენის მნიშვნელობითაც იყენებს. ტერმიოლოგიური აღრევის თავიდან ასაცილებლად, ჩვენ ამ ტერმინს თავს ვარიდებთ. ... კითხვის გაგრძელება »

კოწახური

კოწახური მიეკუთვნება Berberidaceae-ის ოჯახს. იგი ბუჩქოვანი მცენარეა. მისი ყლორტები სწორმდგომია, მრავალრიცხოვანი, დატოტიანებული. კოწახურის სიმაღლე 1,5-3 მ-ია. ასაკოვანი ღეროების ქერქი რუხია, ახალგაზრდა ღეროები მურა-მოყვითალოა ან მოყვითალო-რუხი. ყლორტებზე მრავლადაა 3 სმ-მდე სიგრძის ეკლები. ეს ეკლები მაგარია, სამ ან ხუთგანყოფილებიანი, იშვიათად მარტივი. ფოთლების სიგრძე 3-6 სმ-ია, სიგანე 2-3სმ; ფოთლის ფორმა უკუკვერცხისებური, მოგრძო-უკუკვერცხისებური, ელიფსური ან მომრგვალოა, ოდნავ ტყავისებური, მკაფიოდ გამოხატული ძარღვების ქსელით. ფოთლის ნაპირები წვრილხერხკბილაა. ყვავილედი 3-6 სმ სიგრძის მტევნებია. ყვავილები ყვითელი ფერისაა. ნაყოფი კენკრისებურია, წვნიანი. ნაყოფის სიგრძე 9-12 მმ-ია, მეწამულიდან მუქ-წითელ შეფერილობამდე. ნაყოფი ზოგჯერ დაფარულია მკრთალი ცვილისებური ნაფიფქით. თესლები მოგრძოა, მუქი-ყავისფერი, ოდნავ გაბრტყელებული. კოწახურის მიწისქვეშა ნაწილი წარმოადგენს ღეროს მსხვილ ფუძეს, საიდანაც გამოდის წვრილი ჰორიზონტალური ფესურები; აგრეთვე, მძლავრად განვითარებული მთავარი ფესვი და გვერდითი ფესვები. კოწახურის გვერდითი ფესვები აღწევს 10-30 სმ-ს. ფესურაზე მრავალრიცხოვან ... კითხვის გაგრძელება »

წაბლი

წაბლი საქართველოში ყველასათვის ცნობილი მცენარეა, მაგრამ მივიწყებულია მისი კულინარიაში, ტორტების, შაქარლამის და სხვ. გამოყენების ტრადიცია. ჩვენი ... კითხვის გაგრძელება »

წყავი (რწყავი)

წყავი – Laurocerasus officinalis M. Roem. (=Prunus Laurocerasus L), ვარდისებრთა –  Rosaceae ოჯახს მიეკუთვნება. 8 < ... კითხვის გაგრძელება »

წიფელი

წიფელი-Fagus orientalis (ხალხ,:წიფური,წიფრა)წითლისებრთა ოჯახიდანაა. ჩვენი ტყეების ერთ-ერთი ძირითადი სახეობაა.იზრდება 30-50 მ-დე ,ყვავის აპრილში ... კითხვის გაგრძელება »

ზღმარტლი

ზღმარტლი (Mespilus), ფოთოლმცვივანი მცენარეების გვარი ვარდისებრთა ოჯახისა. მისი ... კითხვის გაგრძელება »

ამარეტო

1525 წელს, სანოროს ეკლესიის წინამძღვარმა, მხატვარ ლეონარდო და ... კითხვის გაგრძელება »

ჰენესის კონიაკები

თავდაპირველად ის მაურის ჰენესიმ უძველესი ო- ... კითხვის გაგრძელება »

კონიაკი თუ ვირტუალური თეატრი?

1865 წელს საკუთარი ... კითხვის გაგრძელება »

ტესერონის კონიაკები

XIX საუკუნის 1905 წელს საფრანგეთში ტესერონის კონიაკის ... კითხვის გაგრძელება »

ბისკვიტი - კონიაკი თუ მადისაღმძვრელი დესერტი?

დასაწყისში ... კითხვის გაგრძელება »

ვისკი ჩივას რეგალი

ჯეიმს და ჯონ ჩივასების ... კითხვის გაგრძელება »

ალეგრინი

ალეგრინის საოჯახო სამფლობელო არანაკლებ 70 ჰექტარზეა გადაჭიმული. თუ ... კითხვის გაგრძელება »

პიტნა

პიტნა (ლათ. Mentha), მრავალწლოვანი ბალახოვანი მცენარის გვარი ტუჩოსანთა ოჯახისა. საქართველოში ველურად იზრდება მხოლოდ 4 სახეობა:

- ომბალო (Mentha pulegium),

- მინდვრის პიტნა (Mentha arvenis),

- წყლის პიტნა (Mentha aquatica),

- ტყის პიტნა (Mentha longifolia).

რაც შეეხება ბაღის პიტნას - Mentha piperita L. იგი ველური ფორმით არ არსებობს, მაგრამ საქართველოში ხშირად გვხვდება გაველურებული. ბაღის პიტნას, რუსულის გავლენით (Мята перечная) პილპილა პიტნასაც უწოდებენ. ჩვენ ზოგჯერ ვიყენებთ ამ დასახელებას, რადგან ,,ბაღის პიტნას" ხშირად ხალხი უწოდებს არა სახეობას, არამედ ბაღში ნაზარდ პიტნას, ველურისაგან განსხვავებით და ამან კონსულტაციებისას ტერმინთა აღრევა გამოიწვია.. გვხვდება კიდევ ერთი ტერმინი ,,ინგლისური პიტნა". მას იყენებენ ,,ბაღის პიტნის" სინონიმად, რადგან ,,ბაღის პიტნა" ინგლისში შეიქმნა. ამავე დროს, ,,ინგლისური პიტნა" ქვია ,,ბაღის პიტნის" ერთ-ერთ ჯიშს. ცალკე უნდა აღინიშნოს ომბალო - Mentha pulegium L. იგი ტუჩოსანთა ოჯახის მრავალწლოვანი ბალახოვანი მცენარეა. ოდნავ შებუსული, 50 სანტიმეტრამდე სიმაღლის, სწორმდგომი ღერო აქვს. ფოთლები მომრგვ ... კითხვის გაგრძელება »

სიცოცხლის წყალი

სახელწოდება ამ სასმელისა მომდინარეობს ლათინურიდან aqua vitae, რაც " ... კითხვის გაგრძელება »

ქართული ღვინო

მარტო მხიარულების, სიცოცხლისა და მშვიდობის წყაროა, ... კითხვის გაგრძელება »

ესპანური სისხლი

სართო აზრი იმის შესახებ თუ რატომ ... კითხვის გაგრძელება »

ბელინი

ეს სასმელი 1948 წელს ვენეციური ბარის "ჰარის” ბარმენმა აწარმოა ... კითხვის გაგრძელება »

კამპარი

იტალია - განთქმული თავისი კულტურით, ხელოვნებით, ისტორიით, უდიდესი ... კითხვის გაგრძელება »

თეთრი ვისკი

არყის 2000 ყუთი. არყის საცობზე ასეთი წარწერა ... კითხვის გაგრძელება »

ბელენკაია

კომპანია "TRADITION OF QUANTITY” 2000 წლის ნოემბრიდან მოღვაწეობს რუსეთის ალკოჰოლურ ბაზარზე. ... კითხვის გაგრძელება »

რემი მარტინი

შორეულ 1695 წელს შარანტის ნაპირებთან ახლოს, მარტენების ... კითხვის გაგრძელება »

ლიქიორები და კორდიალები

გამოხდილი სპირტიანი სასმელების სამყაროში ლიქიორები< ... კითხვის გაგრძელება »

მარტინი

მოსაზრებები იმაზე, თუ ვინ გამოიგონა მარტინი, განსხვავდება. ლეგენდ ... კითხვის გაგრძელება »

ოტარდი

ჟან ბატისტ ოტარდი, ჯეიმს ოტარდის შვილიშვილი საფრანგეთის ... კითხვის გაგრძელება »

კურვუაზიე

"კურვუაზიე” წარმოების მოცულობის მხრივ მეორე ალკოჰოლური პროდუქციის ... კითხვის გაგრძელება »

ირლანდიური ნაღების ლიქიორი

ირლანდიური ნაღების ლიქიორი Brogans - პრემიუმ კლასის ... კითხვის გაგრძელება »

კონიაკის სახლი: მარტელი

წარმოების მოცულობით მეორე ფირმა გახლავთ ... კითხვის გაგრძელება »

კონიაკის წარმოების ტექნოლოგია

კონიაკის წარმოების ტექნოლოგია რამდენიმე ასწლეულის ... კითხვის გაგრძელება »

საოცარი ლუდი

ყველა "ექსტრემალური” ლუდი: Sam Adams Utopias

ამერიკული ლუდის ბრენდის ... კითხვის გაგრძელება »

ყურძნის დაწურვა საქართველოში

დამახასიათებელია ქართლ-კახეთისათვის. აქვეა გავრცელებუ ... კითხვის გაგრძელება »

კაბერნე სოვინიონი

არსებობს ღვინის ხუთი სახეობა, რომელიც ბახუსის ... კითხვის გაგრძელება »

მწვანე ფერია (აბსენტი)

აბსენტი - ეს არის ალკოჰოლური ... კითხვის გაგრძელება »

გროგი

ზღვაში ხანგრძლივი გასვლის დროს ადამიანებს ყოველთვის თან მიჰქონდათ ... კითხვის გაგრძელება »

კოქტეილის ისტორია

ირველად კოქტეილი ნიუ-იორკში, 1806 წლის მაისის ... კითხვის გაგრძელება »

ლარს ოლსონის აბსოლუტი

გასულ საუკუნეში, შვედეთის ღარიბ სოფელში ... კითხვის გაგრძელება »

ჰავანა კლუბი

მთელს მსოფლიოში ცნობილი ერთადერთი კუბური რომი " ... კითხვის გაგრძელება »

მორსი

"მორსი” გამაგრილებელი ალკოჰოლური სასმელია, რომელიც კენკრის, ხილის, ... კითხვის გაგრძელება »

ალაბამა სლამერი

1970-80-იან წლებში ინგლისში საკმაოდ გავრცელებული იყო ... კითხვის გაგრძელება »

იამაიკური კოქტეილები

იამაკია ცნობილია თავისი სასმელების მრავალფეროვნებით. თუ ... კითხვის გაგრძელება »

სოჯუ

ერთ-ერთი იაპონური სასმელის "სოჯუს” ისტორია 1287 წელს დაიწყო ... კითხვის გაგრძელება »

გრანდი და მისი შვილები

შოტლანდიური ვისკი "გლენფიდიჩი” ... კითხვის გაგრძელება »

მადეირა

ღვინო "მადეირა” ამავე სახელწოდების, ატლანტიკის ოკეანეში მდებარე კუ ... კითხვის გაგრძელება »

ვანა ტალინი

ესტონელების ერთ-ერთი საყვარელი სასმელი, ლიქიორი " ... კითხვის გაგრძელება »